आमचे इतर लेख वाचण्यासाठी आणि व्हिडीओ पाहण्यासाठी क्लिक करा : फेसबुक, युट्युब
रशिया म्हटलं की डोळ्यासमोर तीनच गोष्टी उभा राहतात. रशियन, कम्युनिझम आणि दारू.
रशियन लोक त्यांच्या मद्यापानावरील प्रेमासाठी जगप्रसिद्ध आहेत. विशेषकरून “व्होडका” या प्रकाराशी तर त्यांचे फारच जिव्हाळ्याचे संबंध आहेत. कुठलाही सणवार किंवा बेसिकली कुठलाही दिवस असो, तो “बाटली”शिवाय पूर्णच होत नाही.
८ मे १९४५ हा दिवस कुठलाच रशियन विसरू शकत नाही. याच दिवशी अथक प्रयत्नानंतर रशियाच्या “रेड आर्मी”ने जर्मन आर्मीचा पाडाव करून जर्मन साम्राज्याला मित्रपक्षासमोर झुकवलं होतं. आजही हा दिवस रशियामध्ये विजय दिवस म्हणून साजरा केला जातो.
अनेक वर्षांच्या संघर्षानंतर रशियामध्ये हा दिवस उगवला होता. ना*झींनी रशियावर केलेल्या अ*त्याचारांना परिसीमाच नव्हती. मॉस्कोजवळील गावांमध्ये तर माणुसकी वगैरे गुंडाळून ठेवत ना*झींचे अत्याचार सुरु होते.
या विजयाचा जेवढा आनंद रेड आर्मीला झाला होता तेवढाच आनंद या गावांमधल्या रहिवाशांनाही झाला होता, कारण ते बऱ्याच वर्षांपासून या जाचापासून मुक्ती मिळण्याची वाट बघत होते.
२२ जून १९४१ रोजी जनरल जॉर्गी झुकोव्ह यांच्या नेतृत्वाखाली एक ऑपरेशन राबवण्यात आलं. ऑपरेशन उरेनस. इथेच उलटी गंगा वाहायला सुरुवात झाली. हळूहळू रशियाने जर्मनीला कमजोर करायला सुरुवात केली. जर्मन आर्मी मागे सरकू लागली. सरतेशेवटी रशियाने बर्लिनचा पाडाव केलाच.
जर्मनीचा हुकुमशाह ॲडॉल्फ हि*टल*रला याच्या परिणामांना सामोरं जायचं नव्हतं की काय म्हणून बर्लिनचा पाडाव झाल्या झाल्या त्याने आत्मह*त्या केली.
बर्लिन एकदा हाती लागल्यानंतर संपूर्ण जर्मन साम्राज्य पाडणं हे काही फार कठीण काम नव्हतं. साम्राज्याचे प्रमुख कार्ल डॉन्टीस यांनी शांतता करारावर स्वाक्षरी करून दोन्ही देशातली धगधगणारी आग शांत केली.
रशियाने जर्मनीचा पाडाव केला, हि*टल*रला हरवलं ही बातमी वाऱ्यासोबत युरोपच्या कानाकोपऱ्यात पोहोचली. हि*टल*र संपल्यामुळे सगळ्यांना झालेला आनंद तर तुम्ही समजूच शकता. सगळ्या युरोपमध्ये जल्लोषात हा आनंद साजरा होत होता.
पण मॉस्कोच्या तर आनंदाला सीमाच नव्हती. इतकी वर्ष लोक ज्याची वाट बघत होते ते घडलं होतं. जर्मनीच्या अ*त्याचारांमुळे सोव्हिएतची जवळपास २० लाखांहून अधिक लोकसंख्या नष्ट झाली होती. चार वर्षांच्या प्रतिक्षेनंतर हा दिवस उगवला होता. त्यांचा आनंद गगनात मावेनासा झाला होता.
एखादी गोष्ट साजरी करायची म्हणजे सगळ्यात पहिले रशियन लोकांसमोर एकच गोष्ट येते. व्होडका!
८ मे रोजी रात्री उशिरा (म्हणजेच ९ तारखेला) विजयाची खबर मॉस्कोला पोहचली आणि लोक कसलाही विचार न करता जल्लोष साजरा करायला रस्त्यांवर उतरले.
ही “पार्टी” तब्बल २२ तास चालू होती. त्यानंतर जोसेफ स्टालिनने सगळ्यांचं अभिनंदन करण्यासाठी भाषण दिलं. अर्थात तोपर्यंत सगळा देश हँगओव्हरमध्ये होता. पण ना*झींच्या अ*त्याचारापासून मिळालेल्या मुक्तीपुढे हे “सेलिब्रेशन” फारच छोटं होतं.
नौदलात नेव्हिगेटर राहिलेले निकोलाई क्रुश्चेव्ह सांगतात की त्या दिवशी त्याच्या घरचे, शेजारीपाजारी सगळेच हा विजय साजरा करत होते. जे हा आनंदाचा दिवस बघू शकले नाही त्यांच्यासाठी आणि हे असे अमानवी अ*त्याचार पुन्हा कधीच कोणाला भोगायला लागू नये यासाठी ते पीत होते.
त्या दिवशी लोकांनी इतका व्होडका विकत घेतला की १० मेला एक बाटली मिळणं देखील अवघड झालं होतं. यावरूनच त्यांनी या दिवसाची किती वाट बघितली असेल आणि त्यासाठी काय काय सहन केलं असेल याची आपल्याला कल्पना येते.
रशियन आहे म्हणजे व्होडका पिणारच अशी एक समजूत असते. याचं कारण मद्य खासकरून व्होडकाचा आणि रशियाचा संबंध फारच जुना आहे. मद्यपान हा पूर्वीपासूनच रशियन समाजाचा एक अविभाज्य घटक बनून राहिला आहे.
झारच्या राज्यात मद्य निर्मितीमधून मोठ्या प्रमाणात महसूल गोळा होत होता. इथूनच कदाचित मद्यपान एक सांस्कृतिक घटक बनला असावा.
पण पुढे सोव्हिएतमध्ये बरेचदा हे चित्र बदलण्याचा प्रयत्न करण्यात आला. खासकरून ब्रेझनेव्हच्या काळात. बऱ्याच जनजागृतीनंतर थोडासा का होईना बदल दिसून येत होता. काही काळासाठी तर सोव्हिएतमध्ये दारूबंदी देखील करण्यात आली होती.
पण याचा परिणाम त्यांच्या अर्थव्यवस्थेवर दिसू लागला. कारण झारप्रमाणेच आत्ताची अर्थव्यवस्थासुद्धा मोठ्या प्रमाणात मद्य व्यापारावर अवलंबून होती. शेवटी गोर्बाचेव्हने मद्यनिर्मिती कायद्याचा अखत्यारीत आणली.
पण आजही मद्यपान हे रशियन संस्कृतीचं प्रतिक आहे!
आमचे इतर लेख वाचण्यासाठी आणि व्हिडीओ पाहण्यासाठी क्लिक करा : फेसबुक, युट्युब | Copyright © ThePostman.co.in | All Rights Reserved.