The Postman
No Result
View All Result
  • विश्लेषण
  • वैचारिक
  • मनोरंजन
  • शेती
  • संपादकीय
  • भटकंती
  • क्रीडा
  • विज्ञान तंत्रज्ञान
  • आरोग्य
  • इतिहास
No Result
View All Result
The Postman
No Result
View All Result
ADVERTISEMENT

एक काळ होता जेव्हा फक्त 1.44 MB साठी भलीमोठी फ्लॉपी डिस्क बाळगावी लागायची

by द पोस्टमन टीम
27 September 2025
in विज्ञान तंत्रज्ञान
Reading Time: 1 min read
0
ADVERTISEMENT

आमचे इतर लेख वाचण्यासाठी आणि व्हिडीओ पाहण्यासाठी क्लिक करा : फेसबुक, युट्युब


आपल्याला जर काही डेटा, फोटो, व्हिडीओज आपल्याकडे सेव्ह करायला आपण मेमरी कार्ड, पेनड्राईव्ह, हार्ड डिस्क वगैरे वापरतो. पेनड्राईव्हसच्या आधी सीडी किंवा डीव्हीडी वापरायची. पण तुमच्यापैकी काही लोकांना आठवत असेल जेव्हा फ्लॉपी डिस्क नावाचा प्रकार अस्तित्वात होता.

आज आपण हल्ली दुर्मिळ आणि मिळेनाशा झालेल्या फ्लॉपी डिस्क ड्राइवच्या प्रवासाविषयी जाणून घेऊयात.

इंग्रजी शब्द डिस्केटपासून फ्लॉपी डिस्क हा शब्द बनला. फ्लॉपी म्हणजे लवचिक. परिणामी, शब्दशः – एक लवचिक चुंबकीय डिस्क.

आयबीएमने सर्वात प्रथम मॅग्नेटिक डिस्कची निर्मिती केली होती, ज्याने एक्सएनयूएमएक्समध्ये जगाला आठ इंच डिस्केट आणि स्टोरेज माध्यमातून डेटा लिहिण्यास आणि वाचण्यास सक्षम असलेला डिस्क ड्राइव्ह दर्शविला.

फ्लॉपी डिस्कची क्षमता शंभर किलोबाइट होती, जी त्यावेळेचा डेटा संग्रहित आणि हस्तांतरित करण्यासाठी पुरेशी होती.



काही वर्षांनंतर जगातील प्रसिद्ध सोनी कंपनीने बाजारात एक्सएनयूएमएक्स इंचाची फ्लॉपी डिस्क बाजारात आणली. सुरुवातीला, डिस्केट एक्सएनयूएमएक्स किलोबाइट होती. परंतु नंतर, रेकॉर्डिंगची घनता वाढल्यामुळे, एक्सएनयूएमएक्स एमबी क्षमता असलेली ड्राईव्ह दिसून आली.

आताच्या पिढीला फ्लॉपी डिस्क म्हणजे काय हे कदाचित माहितीही नसेल. फ्लॉपी डिस्क म्हणजे प्लास्टिकची एक चौकोनी अतिशय लहानशी, पाकिटाच्या आकाराची पेटी. या फ्लॉपीमध्ये मॅग्नेटिक डिस्क असते, त्यावरच संगणकीय डेटा साठवला जातो.

हे देखील वाचा

एक्सप्लेनर – मायक्रोसॉफ्टच्या पीसीवर सकाळपासून येणाऱ्या ‘ब्लू स्क्रीन ऑफ डेथ’मागील कारण

एकेकाळी सायन्स फिक्शन वाटणारी फ्लायिंग कार आता प्रत्यक्षात उतरणार आहे, पण…

शेतकऱ्यांना स्थानिक भाषेत पिकाविषयी सर्व माहिती देणारं ॲग्रीशक्ती पहिलंच ॲप..!

फ्लॉपी डिस्क ड्राइव (Floppy Drive) संगणकाच्या CPUमध्ये बसवलेला असतो, याचा पुढील भाग, ज्या मधून फ्लोपी आत टाकली जाते तो भाग, CPUच्या पुढील भागातून दिसतो. त्या फ्लॉपी ड्राइवला SMPS मधून व्होल्टेज पॉवर दिले जाते. मदर बोर्डवरून फ्लॉपी डिस्क केबल फ्लॉपी ड्राइवला संपर्कासाठी जोडलेली असते.

पूर्वी ३.५”च्या फ्लॉपी डिस्क मार्केटमध्ये उपलब्ध होत्या पण हल्ली त्या मिळणे दुर्मिळ झाले आहे आता खरंतर फ्लोपी डिस्क ड्राइव्ह इतिहासजमा झाली आहे. कोणे एकेकाळी एका कॉम्प्युटरमधील डेटा दुसऱ्या कॉम्प्युटरमध्ये नेण्यासाठी किंवा डेटा स्टोरेजसाठी फ्लॉपी डिस्क वापरल्या जायच्या.

मात्र ज्या अमेरिकेत कॉम्प्युटर किंवा इन्फॉर्मेशन टेक्नॉलॉजी बाबतचे नवनवे शोध लागतात, जी अमेरिका माहिती तंत्रज्ञानाच्याबाबतीत जगासाठी आदर्श असते, त्याच अमेरिकेत अजूनही कितीतेक ठिकाणी माहितीच्या देवाण-घेवाणीसाठी फ्लॉपी डिस्क वापरतात.

अमेरिकेच्या संरक्षण खात्यात अजूनही फ्लॉपी डिस्क वापरण्याची सोय असलेले म्हणजे बाबा आजमच्या जमान्यातील कॉम्प्युटर्स अजूनही वापरात आहेत यावरूनच आपण फ्लॉपी किती महत्वाची आणि सुरक्षित आहे याचा अंदाज घेऊ शकतो.

पूर्वी फ्लॉपी मिळत असल्याने त्यात सहज माहिती साठवली जात असे पण हल्ली माहिती साठवण्याच्या क्षमते पेक्षा सध्या जास्त डाटा साठवता येणारे ड्राईव्ह बाजारात आल्याने फ्लॉपी ड्राईव्ह कालबाह्य झाली आहे. १.४४ एमबी एवढ्या साइज़ची माहिती या ३.५” फ्लॉपीमध्ये साठवता येते होती.

फ्लॉपीच्या चौकोनी आवरणाखाली माहिती साठवण्यासाठी गोलाकार चुंबकीय गुणधर्म असलेला पदार्थापासून माहिती साठवता येत असे . या डिस्कवर ट्रॅक्स असतात. प्रत्येक ट्रॅक्स अनेक सेक्टरमध्ये विभागले असतात. रीड राइट स्केटरद्वारे माहिती राइट किवा रीड केले जाते. फ्लॉपी मधील माहिती राइट किवा रीड करण्यासाठी फ्लॉपी ड्राइवमध्ये टाकली जाते. शिवाय डाटा डिलीट होवू नये याकरीता फ्लॉपीवर राइट प्रोटेक्शन नोंद असते नॉचच्या मदतीने आपण फ्लॉपीमधला डाटा बंद (लॉक) करू शकतो.

तंत्रज्ञानात बदल अपेक्षित आहे आणि या बदलामुळे आता सध्या फ्लॉपी वापरण्याचे प्रमाण अत्यंत कमी होत चालले आहे. फ्लॉपी डिस्क आऊटडेट होऊन आता जमाना लोटलाय. कित्येक कॉम्प्युटर्सला आता फ्लॉपी ड्राईव्हही नसतो. कुणाला त्याची आवश्यकताही वाटत नाही. आताच्या फ्लॅश ड्राईव्ह किंवा सीडी वापरणाऱ्यांच्या जमान्यात फ्लॉपीज तर पार विस्मृतीत गेल्या आहेत.


आमचे इतर लेख वाचण्यासाठी आणि व्हिडीओ पाहण्यासाठी क्लिक करा : फेसबुक, युट्युब | Copyright © ThePostman.co.in | All Rights Reserved. 

ShareTweet
Previous Post

जर्मनीने पहिल्या महायु*द्धात झालेल्या कर्जाचा शेवटचा हप्ता २०१० मध्ये भरलाय

Next Post

या कंपनीमुळे भारतीयांना नोकरी आणि छोकरी दोन्ही शोधणं सोपं झालंय

Related Posts

विज्ञान तंत्रज्ञान

एक्सप्लेनर – मायक्रोसॉफ्टच्या पीसीवर सकाळपासून येणाऱ्या ‘ब्लू स्क्रीन ऑफ डेथ’मागील कारण

19 July 2024
xr:d:DAEiXqP5IBY:4353,j:5814571545322122661,t:24041011
विज्ञान तंत्रज्ञान

एकेकाळी सायन्स फिक्शन वाटणारी फ्लायिंग कार आता प्रत्यक्षात उतरणार आहे, पण…

8 April 2025
विज्ञान तंत्रज्ञान

शेतकऱ्यांना स्थानिक भाषेत पिकाविषयी सर्व माहिती देणारं ॲग्रीशक्ती पहिलंच ॲप..!

5 April 2024
विज्ञान तंत्रज्ञान

नवीन आलेल्या सोडियम-आयन बॅटरीज् लिथियम-आयन बॅटरीजसाठी पर्याय ठरत आहेत..!

26 March 2024
विज्ञान तंत्रज्ञान

एक्सप्लेनर: गगनयान: नेमकं काय आणि कशासाठी?

28 February 2024
विज्ञान तंत्रज्ञान

एक्सप्लेनर: सॅम अल्टमन आणि ओपनएआयमध्ये नेमकं चाललंय काय..?

27 November 2023
Next Post

या कंपनीमुळे भारतीयांना नोकरी आणि छोकरी दोन्ही शोधणं सोपं झालंय

या देशाचा राजपरिवार उदरनिर्वाहासाठी मासे विकतो आणि हॉटेल चालवतो

Please login to join discussion

Browse by Category

  • आरोग्य
  • इतिहास
  • क्रीडा
  • गुंतवणूक
  • ब्लॉग
  • भटकंती
  • मनोरंजन
  • राजकीय
  • विज्ञान तंत्रज्ञान
  • विश्लेषण
  • वैचारिक
  • शेती
  • संपादकीय

Recent News

आज आपण फास्ट इंटरनेट वापरतोय ते INS Khukri च्या या पराभवामुळे

3 March 2025

ओशोंनी जेवढी व्याख्याने दिली आहेत. ती संपूर्ण ऐकून संपवायला कितीतरी वर्षं जातील

11 December 2024

© 2023 The Postman (Property of Straight Angles Media Solutions Pvt. Ltd.)

No Result
View All Result
  • विश्लेषण
  • वैचारिक
  • मनोरंजन
  • शेती
  • संपादकीय
  • भटकंती
  • क्रीडा
  • विज्ञान तंत्रज्ञान
  • आरोग्य
  • इतिहास

© 2023 The Postman (Property of Straight Angles Media Solutions Pvt. Ltd.)

This website uses cookies. By continuing to use this website you are giving consent to cookies being used. Visit our Privacy and Cookie Policy.