दोन भावांच्या टोकाच्या वादातून ‘आदिदास’ आणि ‘पुमा’ या जगप्रसिद्ध ब्रँड्सचा जन्म झालाय!

डॅसलर बंधू कट्टर नाझीवादाचे पुरस्कर्ते होते शिवाय दोघेही नाझी पक्षाचे अधिकृत सदस्य होते. तरीही त्यांनी काळ्या वर्णाच्या असणाऱ्या जेसी ओवेन्सला हाताने विणलेले शूजचे जोड का दिले असावेत?

याचे उत्तर होते,”मार्केटिंग”. त्या स्पर्धेत डॅसलर बंधूंकडून शूज घेणाऱ्या खेळाडूंनी तब्बल ७ सुवर्ण तर ५ रजत आणि कांस्यपदकांची कमाई केली होती. त्यापैकी ४ सुवर्णपदके तर एकट्या जेसीने कमावले होते.

डॅसलर बंधूंनी दिलेले शूज म्हणजे तर जेसी ओवेन्सचे जणू पंखच ठरले होते. गेब्रूडर डॅसलरची रातोरात जगभरात चर्चा झाली. प्रसिद्ध इतिहासकार मँफ्रेड वेलकर एक मुलाखतीत म्हणतात, “या कंपनीने यशाची सर्वोच्च शिखरे गाठली असती.”

पण अचानक जगात चित्र पालटले आणि दुसऱ्या महायुद्धाची नांदी झाली.

दुर्दैवाने त्याच काळात दोन्ही भावांत वादाची ठिणगी पडली आणि आजच्या आदीदासची आणि पुमाची पहिली वीट तेव्हाच रचली गेली. या वादाबद्दल अनेक कहाण्या, दंतकथा सांगितल्या जातात. पण एकाही अफवेची पुष्टी आजतागायत होऊ शकलेली नाही.

एका अफवेनुसार १९४३ साली एडॉल्फने रुडॉल्फला व्यवसायातून काढून टाकायच्या दृष्टीने त्याला जर्मन सैन्याकडून बोलवून घेण्याची व्यवस्था केली होती. तर काही नोंदींप्रमाणे रुडॉल्फने स्वतःहून सैन्यात आपले नाव नोंदवले होते. १९४५ साली रुडॉल्फ निर्जनस्थळी असताना एडॉल्फनेच सर्वांना तो कुठे आहे हे सांगितले होते आणि त्यामुळे त्याला कारावासही भोगावा लागला होता.

युद्धाच्या वेळी बॉम्बस्फोटादरम्यान दोन्ही भावांच्या कुटुंबियांना एकत्र एकाच घरात ठेवण्यात आले होते. रुडॉल्फच्या कुटुंबियांना बघून एडॉल्फने, “ही घाण पुन्हा आली” असे उद्गार काढले. वास्तविक त्याने हे उद्गार बॉम्बस्फोट करणाऱ्या विमानांसाठी काढले होते मात्र रुडॉल्फने ते व्यक्तीशः घेतले.

शेवटी एक दिवस, १९४८ ला दोन्ही भावांचे कडाक्याचे भांडण झाले आणि त्यांनी विभक्त होण्याचा निर्णय घेतला. दोन भावांच्या वादामुळे एक छोटेसे गाव दोन भागात विभागले गेले. गावातील जवळपास प्रत्येक घराचा उदरनिर्वाह त्यांच्या कंपनीवर अवलंबून होता.

गेब्रूडर डॅसलर कंपनी दोन भागात विभागली गेली. रुडॉल्फची पुमा जी ऑरा नदीच्या दक्षिणेला स्थापित झाली तर एडॉल्फची आदिदास जी ऑरा नदीच्या उत्तरेला. गावातील प्रत्येक व्यक्ती दोनपैकी एक कंपनीशी जोडला गेलेला होता.

दोन्ही कंपनीच्या कर्मचाऱ्यांतील द्वंद्वामुळे Herzogenaurach गावाचे नावच “झुकलेल्या मानांचे गाव” असे पडले आणि प्रसिद्ध झाले.

आयुष्याच्या शेवटच्या श्वासापर्यंत दोन्ही भावांचे भांडण कायम राहिले. अगदी इतके की दोघांच्या मृत्यूनंतर दोघांचे मृतदेहही एकमेकांच्या विरुद्ध दिशेला पुरले गेले. गावातील अनेक कुटुंबाच्या कुटुंब, पिढ्यानपिढ्या दोनपैकी एका कंपनीचे निष्ठावान राहिले.

Herzogenaurach चे नगराध्यक्ष सांगतात, “माझ्या काकुमुळे मी पूर्णतः पुमा परिवाराचा सदस्य होतो. माझ्या अंगावर नखशिखांत पुमाचे उत्पादन असायचे. पुमा आणि आदिदासवरून तरुणांमध्ये अनेक विनोद चालायचे.”

पुमाचे माजी सीइओ Jochen Zeist म्हणतात, “तुम्ही पुमाचे ग्राहक असाल आणि जर आदीदासचा ग्राहक असणाऱ्या मालकाच्या हॉटेलात जर तुम्ही गेलात तर तुम्हाला हॉटेलमध्ये जेवणही मिळत नसे.”

दोन भावांत आजन्म वाद टिकून राहिला असला तरी २००९ साली दोन्ही कंपन्यादरम्यान मैत्रीपूर्ण सॉकर सामन्यांचे आयोजन करण्यात आले. एथलेटिक वेअर क्षेत्रात दोन्ही कंपन्या दिग्गज असल्या तरी आदिदासने मात्र सॉकरचा जणू कायापालटच केला.

स्क्रू-इन-क्लीएट्स (खिळे असलेले शूज) सर्वात पहिले या कंपनीने जगासमोर सादर केले. जे 1954च्या विश्वचषकात पहिल्यांदा वापरले गेले. १९९०च्या दशकात आदीदासने प्रिडेटर क्लिएट्सची निर्मिती केली आणि सरतेशेवटी कंपनीने रोजच्या वापरात लागणाऱ्या शूजची निर्मिती करण्यास सुरुवात केली. याच शूजची सध्याच्या बाजारात प्रचंड मागणी आहे.

रुडॉल्फच्या पुमानेही प्रचंड घोडदौड केली. जगविख्यात फुटबॉलपटू आणि ३ वेळचा विश्वचषक विजेता राहिलेल्या ‘पेले’ने कायम पुमाचेच शूज वापरले.

२ भावाच्या भांडणातून जन्माला आलेले हे दोन्ही ब्रँड्स प्रचंड यशस्वी आणि लोकप्रिय आहेत. जगातील सर्वच खेळाडू आणि तरुण यांच्यात दोन्ही ब्रँड्सची प्रचंड क्रेझ आजही कायम आहे.

आमचे इतर लेख वाचण्यासाठी आणि व्हिडीओ पाहण्यासाठी क्लिक करा : फेसबुक, युट्युब | Copyright © ThePostman.co.in | All Rights Reserved.