The Postman
  • विश्लेषण
  • वैचारिक
  • मनोरंजन
  • शेती
  • संपादकीय
  • भटकंती
  • क्रीडा
  • विज्ञान तंत्रज्ञान
  • आरोग्य
  • इतिहास
No Result
View All Result
  • विश्लेषण
  • वैचारिक
  • मनोरंजन
  • शेती
  • संपादकीय
  • भटकंती
  • क्रीडा
  • विज्ञान तंत्रज्ञान
  • आरोग्य
  • इतिहास
No Result
View All Result
The Postman
No Result
View All Result

जगातील सगळ्यात मोठ्या प्रयोगशाळेत नटराजाची मूर्ती का ठेवण्यात आली आहे..?

by द पोस्टमन टीम
27 October 2020
in विज्ञान तंत्रज्ञान
Reading Time:1min read
0
Home विज्ञान तंत्रज्ञान

आमचे इतर लेख वाचण्यासाठी आणि व्हिडीओ पाहण्यासाठी क्लिक करा : फेसबुक, युट्युब


हिंदू धर्मात भगवान शिवाला अनन्यसाधारण महत्व आहे. हिंदू धर्मात भगवान शिवाला ब्रह्मांडाचा आधार मानले जाते. शिव म्हणजे सर्वात मोठी उर्जा आहे असं म्हणतात. सर्व विश्वाचा आदी आणि अंत (निर्मिती आणि संहार) त्याच्यातच सामावलेला आहे. हिंदू धर्मात शिवाबद्दल ज्या काही कल्पना आहेत त्याला. विज्ञानातही अनेक शास्त्रज्ञांनी अनन्य साधारण महत्व दिले आहे.

स्वित्झर्लंड येथे जगातील जी सर्वात मोठी प्रयोगशाळा आहे, तिथे शिवाची नटराज रूपातील मोठी मूर्ती पाहायला मिळते. स्वित्झर्लंडच्या जगप्रसिद्ध सर्न प्रयोगशाळेत ही मूर्ती स्थापित केलेली आहे.

या हिंदू देवतेच्या मूर्तीचे प्रयोगशाळेत काय काम असा प्रश्न उपस्थित करण्यात आला तेंव्हा शास्त्रज्ञांनी याचे आपल्या पद्धतीने काही तर्कशुद्ध विश्लेषण केले आहे. श्रद्धा आणि विज्ञान यांचा एक अनोखा संगम इथे पाहायला मिळतो.

२००४ साली भारत सरकारनेच सर्न प्रयोगशाळेला ही मूर्ती भेट दिली होती. १८ जून २००४ रोजी या प्रयोगशाळेत या मूर्तीची स्थापना करण्यात आली. सर्न प्रयोगशाळेतील ही मूर्ती २ मीटर उंच आहे. जीनिव्हातील भारताचे राजदूत के. एम. चंद्रशेखर यांच्या हस्ते या मृतीचे अनावरण करण्यात आले. शिवशंकराचे नृत्य हे सबऍटोमिक कणांच्या नृत्याचेच प्रतीकात्मक रुप असल्याचा सिद्धांत येथील शास्त्रज्ञांनी मांडला होता. भारतीय अध्यात्माशी या वैज्ञानिकांनी जी नाळ जोडली त्याचा आदर राखण्यासाठीच भारत सरकारच्या वतीने ही मूर्ती भेट देण्यात आली आहे.

हजारो वर्षांपूर्वी भारतीय कलाकारांनी शिवाची नृत्य करणारी प्रतिकृती बनवली. शिवाच्या विविध मुद्रेतील अशा अनेक मुर्त्या भारतात पाहायला मिळतात. अमेरिकन भौतिकशास्त्रज्ञ फ्रिटजॉफ कॅप्रा याच्या मते पाश्चिमात्य भौतिकशास्त्र आणि पौर्वात्य अध्यात्मिकशास्त्र या दोन्हींचे अभ्यासविश्व एकच आहे. आधुनिक भौतिक शास्त्रात शास्त्रज्ञ जो कॉस्मिक डान्सचा सिद्धांत मांडतात तो शिवाच्या नृत्य शैलीच्या वर्णनाशी मिळताजुळता आहे, असे फ्रिटजॉफ कॅप्रा म्हणतो. भौतिकशास्त्रातील कॉस्मिक डान्सची कल्पना पुराण कथेतील शिवाच्या वर्णनाशी तंतोतंत जुळते.

फ्रिटजॉफ कॅप्राने ‘द ताओ ऑफ फिजिक्स’ नावाचे एक पुस्तक लिहिले आहे ज्यात त्याने शिव आणि आधुनिक भौतिक विज्ञान यातील साम्य अधोरेखित केले आहे. शिवाचे नृत्य आणि सबऍटोमिक कणांचे नृत्य यांची तुलना या पुस्तकात केली आहे. हे पुस्तक १९७५ साली प्रकाशित झाले होते. या पुस्तकात त्याने म्हटले आहे, “नृत्य करणाऱ्या शिवाचे रूप हे ब्रह्मांडाचे अस्तित्वच अधोरेखित करते. शिव आम्हाला हेच सांगतो की जगात काहीच मूल्यवान नाही. हे जग एक माया (भ्रम) आहे आणि इथली प्रत्येक गोष्ट अनित्य आहे. आधुनिक भौतिकशास्त्र देखील याच बाबींची पुष्टी करते. पृथ्वीवरील सर्व प्राणीमात्रांना जीवन आहे आणि मृत्यूही आहे. जीवन-मरणाची ही प्रक्रिया पृथ्वीवरील जीवसृष्टीच्या उगमापासून निरंतर सुरु आहे. हा नियम निर्जीव/अजैविक पदार्थांना सारखाच लागू होतो.” सर्नच्या प्रयोगशाळेत बसवण्यात आलेल्या या मूर्तीच्या शेजारी या पुस्तकातील काही अवतरणे दिलेली आहेत.

फ्रिटजॉफ कॅप्राने पुढे लिहिले आहे, क्वांटम फिल्ड थेअरीनुसार कोणत्याही पदार्थाचे अस्तित्व, त्याची निर्मिती आणि अंत हा सबऍटोमिक कणांच्या नृत्यावरच अवलंबून आहे. आधुनिक भौतिकशास्त्रानुसार पदार्थाच्या अणूतील उपकण हे नृत्य करत असतात या नृत्याच्या लयातूनच पदार्थाची निर्मिती आणि अंत होतो.

आधुनिक भौतिकशास्त्राच्या मते शिवाचे नृत्य हे या अणूतील उपकणांच्या नृत्याचेच प्रतिक आहे. सर्व प्रकारच्या पदार्थांना प्राप्त होणाऱ्या अस्तित्वाची ही नैसर्गिक कल्पना आहे. फ्रिटजॉफ कॅप्राचे द ताओ ऑफ फिजिक्स या पुस्तकाने विसाव्या शतकातील बेस्ट सेलर पुस्तकांच्या यादीत स्थान पटकावले आहे. या पुस्तकाच्या आत्तापर्यंत ४३ आवृत्त्या प्रकाशित झाल्या असून, जगातील २३ भाषांत या पुस्तकाचे भाषांतर झाले आहे. कॅप्राचे हे पहिलेच पुस्तक होते ज्यात त्याने आधुनिक वैज्ञानिक संकल्पना आणि पौर्वात्य अध्यात्मिक संकल्पना यातील समांतर विचारधारा अधोरेखित केली.

हे देखील वाचा

भारतातील पहिल्या टेस्ट ट्यूब बेबीला जन्म देणाऱ्या डॉक्टरने आत्महत्या केली होती

मिथेन उत्सर्जनामुळे वाढतोय ग्लोबल वार्मिंगचा धोका..!

संशोधकांना एक मिनिट ६० सेकंदांवरून ५९ सेकंदांवर का आणायचा असेल ?

नटराजाच्या मूर्तीतून शास्त्रज्ञांना प्रेरणा मिळते. सर्नच्या प्रयोगशाळेत काम करणाऱ्या एका संशोधकाने म्हटले होते की, त्याला या मूर्तीतून काम करण्याची प्रेरणा मिळते. दिवसा जेंव्हा सर्नच्या प्रयोगशाळेत जीवनाचा ताल शोधण्याचा प्रयत्न केला जातो तेंव्हा त्यांना असे जाणवते की, भगवान शिव याच तालावर नृत्य करत आहेत. शिवाच्या या मूर्तीकडे पाहून ब्रह्मांडातील प्रत्येक वस्तू, पदार्थ अनित्य आणि मर्त्य आहे याची जाणीव होते.

पदार्थातील सर्वात छोटा कण म्हणजे अणू असे मानले जाते. पण या अणूचेही तीन भाग आहेत – न्युट्रॉन, प्रोटॉन आणि इलेक्ट्रॉन. यात आता आणखी एका चौथ्या घटकाची भर पडली आहे, ते म्हणजे फ्युट्रॉन, हा घटक संपूर्णत: वजनरहित असतो. यातील न्युट्रॉनव्यतिरिक्त इतर सर्व पार्टिकल हे स्थिर असतात. मात्र न्युट्रॉनचे सतत विघटन होत असते. न्युट्रॉनच्या या सतत होणाऱ्या विघटनामुळे पदार्थात एक लय तयार होते, ज्याला भौतिकशास्त्रात डान्स ऑफ सबऍटोमिक पार्टिकल असे म्हटले जाते.

स्वित्झर्लंडमधील या जगप्रसिद्ध प्रयोगशाळेला अनेक देश योगदान देतात. भारत देखील या प्रयोगशाळेतील एक निरीक्षक देश आहे. इतर देशातील शास्त्रज्ञही या प्रयोगशाळेशी स्वतःला जोडून घेऊ शकतात. सर्नची उदार बहुसांस्कृतिकता यातून अधोरेखित होते.

ADVERTISEMENT

२०१३ मध्ये जो बिगबँग थेअरीचा प्रयोग झाला होता. त्यासाठी याच प्रयोगशाळेतील शास्त्रज्ञांनी पुढाकार घेतला होता. या प्रयोगातच हिग्ज बोसॉन म्हणजे गॉड पार्टिकलचा शोध लागला होता.

शिवाचे नृत्य हे विश्वाची निर्मिती आणि संहाराचे तसेच जन्म-मरणाचेही चक्र दर्शवते. या विश्वातील असंख्य सजीव आणि निर्जीव वस्तू कालांतराने नष्ट होतच असतात. म्हणजेच त्या भ्रामक आहेत. आधुनिक भौतिकशास्त्रही शिवाच्या नृत्यातून मिळणाऱ्या या संदेशाची पुष्टी करते. पदार्थातील डोळ्यांनाही न दिसणाऱ्या मुलकणांचे जे अखंड नृत्य चाललेले असते ते शिवाच्या नृत्याचेच प्रतिक आहे. बबल चेंबरमध्ये दिसणारे हे नृत्य आधुनिक तंत्रज्ञानाच्या सहाय्याने पाहता येते.


आमचे इतर लेख वाचण्यासाठी आणि व्हिडीओ पाहण्यासाठी क्लिक करा : फेसबुक, युट्युब | Copyright © ThePostman.co.in | All Rights Reserved. 

Share this:

  • Twitter
  • Facebook

Related

ShareTweetShare
Previous Post

आज गल्लीबोळात स्टँड-अप कॉमेडीअन आहेत पण याची सुरुवात ‘उल्टा-पुल्टा’ने केलीये

Next Post

अटलजींना भुट्टोची शेरवानी इतकी आवडली की त्यांनी तशीच शेरवानी पाकिस्तानहुन बनवून घेतली

द पोस्टमन टीम

द पोस्टमन टीम

Related Posts

भारतातील पहिल्या टेस्ट ट्यूब बेबीला जन्म देणाऱ्या डॉक्टरने आत्महत्या केली होती
विज्ञान तंत्रज्ञान

भारतातील पहिल्या टेस्ट ट्यूब बेबीला जन्म देणाऱ्या डॉक्टरने आत्महत्या केली होती

17 February 2021
मिथेन उत्सर्जनामुळे वाढतोय ग्लोबल वार्मिंगचा धोका..!
विज्ञान तंत्रज्ञान

मिथेन उत्सर्जनामुळे वाढतोय ग्लोबल वार्मिंगचा धोका..!

13 February 2021
संशोधकांना एक मिनिट ६० सेकंदांवरून ५९ सेकंदांवर का आणायचा असेल ?
विज्ञान तंत्रज्ञान

संशोधकांना एक मिनिट ६० सेकंदांवरून ५९ सेकंदांवर का आणायचा असेल ?

12 February 2021
शरीराच्या आरपार पाहणाऱ्या ‘एक्स-रे’चा शोध लावला आणि फिजिक्सचं पहिलं नोबेल मिळालं
विज्ञान तंत्रज्ञान

शरीराच्या आरपार पाहणाऱ्या ‘एक्स-रे’चा शोध लावला आणि फिजिक्सचं पहिलं नोबेल मिळालं

8 February 2021
केरळच्या या डॉक्टरने आयडिया करून ड्रायव्हिंग कॉस्ट शून्य रुपयांवर आणली आहे
विज्ञान तंत्रज्ञान

केरळच्या या डॉक्टरने आयडिया करून ड्रायव्हिंग कॉस्ट शून्य रुपयांवर आणली आहे

7 February 2021
हा शास्त्रज्ञ हात धुवायला विसरला म्हणून आपल्याला साखरेला पर्याय मिळाला
विज्ञान तंत्रज्ञान

हा शास्त्रज्ञ हात धुवायला विसरला म्हणून आपल्याला साखरेला पर्याय मिळाला

7 February 2021
Next Post
चीनला धडा शिकवण्यासाठी अटलजी ८०० मेंढ्या घेऊन चीनी दुतावासासमोर जाऊन उभे राहिले होते

अटलजींना भुट्टोची शेरवानी इतकी आवडली की त्यांनी तशीच शेरवानी पाकिस्तानहुन बनवून घेतली

सर्वांना बावळट वाटणारा शेख चिल्ली खरंतर या मुघल राजपुत्राचा आध्यात्मिक गुरु होता

सर्वांना बावळट वाटणारा शेख चिल्ली खरंतर या मुघल राजपुत्राचा आध्यात्मिक गुरु होता

Leave a Reply Cancel reply

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

  • Trending
  • Comments
  • Latest
दाऊदने बॉम्बस्फोट घडवून त्याच्या आयुष्यातील सगळ्यात मोठी चूक केली होती

दाऊदने बॉम्बस्फोट घडवून त्याच्या आयुष्यातील सगळ्यात मोठी चूक केली होती

20 February 2021
५०९७ मध्ये ब्रम्हांड नष्ट होईल असं म्हणणाऱ्या बाबा वेंगाने स्वतःच्या मृत्यूची अचूक भविष्यवाणी केली होती !

५०९७ मध्ये ब्रम्हांड नष्ट होईल असं म्हणणाऱ्या बाबा वेंगाने स्वतःच्या मृत्यूची अचूक भविष्यवाणी केली होती !

2 February 2021
गिलोटीनचं नाव ऐकून माणूस शिक्षा देण्यापूर्वीच जीव सोडून द्यायचा

गिलोटीनचं नाव ऐकून माणूस शिक्षा देण्यापूर्वीच जीव सोडून द्यायचा

12 February 2021
भूल न देता शस्त्रक्रिया करताना बघण्यासाठी लोक तिकीट काढून गर्दी करायचे!

भूल न देता शस्त्रक्रिया करताना बघण्यासाठी लोक तिकीट काढून गर्दी करायचे!

12 February 2021
भारतीय औषध कंपन्यांनी जागतिक औषध माफियांची मक्तेदारी कायमची संपवली आहे

भारतीय औषध कंपन्यांनी जागतिक औषध माफियांची मक्तेदारी कायमची संपवली आहे

6
म्हणून हिटलरने त्याचा देह त्याच्या धर्माप्रमाणे दफन न करता हिंदूंप्रमाणे जाळण्याचे आदेश दिले होते

म्हणून हिटलरने त्याचा देह त्याच्या धर्माप्रमाणे दफन न करता हिंदूंप्रमाणे जाळण्याचे आदेश दिले होते

3
“रावण – राजा राक्षसांचा” : रावणाच्या जीवनावरील खिळवून ठेवणारी कादंबरी

“रावण – राजा राक्षसांचा” : रावणाच्या जीवनावरील खिळवून ठेवणारी कादंबरी

2
स्वतः तयार केलेल्या सोलर कारवर ३५०० किमीचा सफर करणारा मराठी माणूस

स्वतः तयार केलेल्या सोलर कारवर ३५०० किमीचा सफर करणारा मराठी माणूस

2
एटीएम मशीन तयार करण्याची कल्पना एका चॉकलेट व्हेंडिंग मशीनवरून सुचली होती

एटीएम मशीन तयार करण्याची कल्पना एका चॉकलेट व्हेंडिंग मशीनवरून सुचली होती

25 February 2021
नवऱ्याला अरुण गवळीच्या टोळीने मारलं नसतं तर दाऊदची बहीण अंडरवर्ल्ड डॉन झाली नसती

नवऱ्याला अरुण गवळीच्या टोळीने मारलं नसतं तर दाऊदची बहीण अंडरवर्ल्ड डॉन झाली नसती

25 February 2021
..आणि रखमाबाई वैद्यकीय सेवा देणाऱ्या भारतातल्या पहिल्या महिला डॉक्टर बनल्या

..आणि रखमाबाई वैद्यकीय सेवा देणाऱ्या भारतातल्या पहिल्या महिला डॉक्टर बनल्या

25 February 2021
शेन वार्नच्या स्वप्नातही सचिन त्याची धोधो धुलाई करायचा..!

शेन वार्नच्या स्वप्नातही सचिन त्याची धोधो धुलाई करायचा..!

25 February 2021

Recent News

एटीएम मशीन तयार करण्याची कल्पना एका चॉकलेट व्हेंडिंग मशीनवरून सुचली होती

एटीएम मशीन तयार करण्याची कल्पना एका चॉकलेट व्हेंडिंग मशीनवरून सुचली होती

25 February 2021
नवऱ्याला अरुण गवळीच्या टोळीने मारलं नसतं तर दाऊदची बहीण अंडरवर्ल्ड डॉन झाली नसती

नवऱ्याला अरुण गवळीच्या टोळीने मारलं नसतं तर दाऊदची बहीण अंडरवर्ल्ड डॉन झाली नसती

25 February 2021
..आणि रखमाबाई वैद्यकीय सेवा देणाऱ्या भारतातल्या पहिल्या महिला डॉक्टर बनल्या

..आणि रखमाबाई वैद्यकीय सेवा देणाऱ्या भारतातल्या पहिल्या महिला डॉक्टर बनल्या

25 February 2021
शेन वार्नच्या स्वप्नातही सचिन त्याची धोधो धुलाई करायचा..!

शेन वार्नच्या स्वप्नातही सचिन त्याची धोधो धुलाई करायचा..!

25 February 2021

Browse by Category

  • आरोग्य
  • इतिहास
  • क्रीडा
  • ब्लॉग
  • भटकंती
  • मनोरंजन
  • राजकीय
  • विज्ञान तंत्रज्ञान
  • विश्लेषण
  • वैचारिक
  • शेती
  • संपादकीय

Recent News

एटीएम मशीन तयार करण्याची कल्पना एका चॉकलेट व्हेंडिंग मशीनवरून सुचली होती

एटीएम मशीन तयार करण्याची कल्पना एका चॉकलेट व्हेंडिंग मशीनवरून सुचली होती

25 February 2021
नवऱ्याला अरुण गवळीच्या टोळीने मारलं नसतं तर दाऊदची बहीण अंडरवर्ल्ड डॉन झाली नसती

नवऱ्याला अरुण गवळीच्या टोळीने मारलं नसतं तर दाऊदची बहीण अंडरवर्ल्ड डॉन झाली नसती

25 February 2021

© 2021 Straight Angles Media Solutions Pvt. Ltd.

No Result
View All Result
  • विश्लेषण
  • वैचारिक
  • मनोरंजन
  • शेती
  • संपादकीय
  • भटकंती
  • क्रीडा
  • विज्ञान तंत्रज्ञान
  • आरोग्य
  • इतिहास

© 2021 Straight Angles Media Solutions Pvt. Ltd.

error: एवढं आवडलंय तर शेअर करा, कॉपी कशाला करताय..!