आमचे सर्व लेख आणि व्हिडीओ मिळवण्यासाठी फॉलो करा : फेसबुक | युट्युब
जगातील सर्वात मोठं सामूहिक हत्याकांड म्हणून दुसऱ्या महायुद्धात झालेल्या ज्यूंच्या हत्येकडं पाहिलं जातं. नाझी हुकूमशाह हिटलरने हे ‘हॉलोकॉस्ट’ घडवून आणलं होतं. यामध्ये तब्बल ६० लाख ज्यूंना मारलं गेलं होतं. हे संपूर्ण हत्याकांड अत्यंत थंड डोक्याने, आणि पूर्णपणे नियोजन करुन पार पाडलं गेलं; ज्यामुळे ते अधिक भीषण ठरलं. जर्मनीमधून ज्यू आणि इतर अल्पसंख्यांक लोकांना इतर आर्यवंशीय लोकांमधून वेगळं काढून, ठराविक ठिकाणी एकत्र गोळा करुन, विविध प्रकारे त्यांची हत्या करण्यात आली होती.
या हॉलोकॉस्टसाठी सहा टप्प्यांमध्ये तयारी करण्यात आली होती. असं म्हणतात, की टेक्नॉलॉजीची मदत मिळाली नसती, तर हे सहा टप्पे राबवणं नाझींसाठी कठीण आणि किचकट ठरलं असतं. मात्र एका मोठ्या संस्थेच्या मदतीनं हे काम सोपं झालं. ही कंपनी आजही सुरू आहे, आणि आपल्यापैकी बऱ्याच जणांनी याबाबत ऐकलंही असेल. या संस्थेचं नाव आहे – आयबीएम!
इंटरनॅशनल बिझनेस मशीन्स कॉर्परेशन (आयबीएम) ही जगातील सर्वात मोठी कम्प्युटर हार्डवेअर, मिडलवेअर आणि सॉफ्टवेअर बनवणारी (आणि विकणारी) संस्था आहे. मेनफ्रेम कम्प्युटर्सपासून अगदी नॅनोटेक्नॉलॉजीपर्यंतचं संशोधन या संस्थेमार्फत केलं जातं. १९११मध्ये अमेरिकेत सुरू झालेली ही संस्था, आज जगातील १७०हून अधिक देशांमध्ये पसरली आहे. याला ‘बिग ब्लू’ या नावानेही ओळखलं जातं.
दुसऱ्या महायुद्धाच्या काळात, जर्मनीतील ‘डेहोमॅग’ नावाची कंपनी आयबीएमसाठी काम करत होती. तब्बल १२ वर्षांपर्यंत डेहोमॅग (पर्यायाने आयबीएम) ही नाझी जर्मनीसोबत काम करत होती.
२००१साली प्रकाशित झालेल्या ‘आयबीएम अँड हॉलोकॉस्ट’ या पुस्तकामध्ये एडविन ब्लॅक यांनी याबाबत खुलासा केला होता. आतापर्यंत ४० देशांमध्ये हे पुस्तक प्रकाशित झालं आहे. ब्लॅक यांनी सात देशांमधून मिळवलेल्या तब्बल २० हजार कागदपत्रांच्या आधारे आयबीएमने हिटलरची मदत केल्याचा आरोप आपल्या पुस्तकामध्ये केला आहे. विशेष म्हणजे, २०१५मध्ये या पुस्तकाची नवी आवृत्ती समोर आली होती. या आवृत्तीमध्ये त्यांनी आणखी काही ‘पुरावे’ जोडले होते. हॉलोकॉस्टच्या सहा टप्प्यांना राबवण्यासाठी आयबीएमने कशा प्रकारे मदत केली, याबाबत सविस्तर माहिती या नव्या आवृत्तीमध्ये दिल्याचं ब्लॅक यांनी स्पष्ट केलं होतं.
आयबीएमचा तेव्हाचा मुख्य कार्यकारी अधिकारी थॉमस वॉटसन सीनियर याने हिटलरच्या उदयापासूनच नाझी जर्मनी (थर्ड रेईच) सोबत चांगले संबंध ठेवण्यास सुरुवात केली होती. हिटलरप्रमाणेच महत्त्वाकांक्षी असलेला वॉटसन आपल्या प्रगतीसाठी आणि फायद्यासाठी कोणत्याही थराला जाण्यास तयार होता. हिटलरशी हातमिळवणी आपल्याला फायद्याची ठरू शकते म्हणूनच त्यानं हे पाऊल उचललं होतं. नाझी सरकारकडून आयबीएमला देण्यात येणाऱ्या प्रत्येक कंत्राटामध्ये वॉटसनला ठराविक हिस्सा मिळत होता. तसेच, १९३७मध्ये हिटलरच्या हस्ते बर्लिनमध्ये त्याचा सन्मानही करण्यात आला होता.
आयबीएमने नेमकं असं काय केलं होतं, की एवढ्या मोठ्या प्रमाणात नरसंहार करणं हिटलरला शक्य झालं? या संहाराबाबत आयबीएमला कितपत कल्पना होती? आयबीएम नसतं, तर हॉलोकॉस्टवर काय परिणाम झाला असता?
हे हॉलोकॉस्ट ‘आयडेंटिफिकेशन’, ‘एक्सक्लुजन’, ‘कॉन्फिस्केशन’, ‘घेट्टोइझेशन’, ‘डिपोर्टेशन’ आणि ‘एक्सटर्मिनेशन’ अशा सहा टप्यांमध्ये पार पडलं.यापूर्वीच्या पुराव्यांमध्ये आयबीएमचा केवळ वर-वरचा सहभाग असल्याचं समोर आलं होतं. मात्र, २०१५च्या पुराव्यांमध्ये आणखी भीषण माहिती समोर आली.
पहिला टप्पा होता ‘आयडेंटिफिकेशन’. ज्यूंचा संहार करण्यासाठी आधी जर्मनी, युरोप आणि देशभरात किती आणि कोणते ज्यू आहेत हे माहिती असणं गरजेचं होतं. यासाठी अर्थातच नोंदवह्या पुरेशा ठरणार नव्हत्या. एवढा मोठा डेटा गोळा करणं आणि साठवून ठेवण्यासाठी कम्प्युटरची गरज होती. मात्र, तशा प्रकारचं तंत्रज्ञान त्या काळी सहजपणे उपलब्ध नव्हतं.
मात्र, आजच्या आपल्या ‘आधार कार्ड’प्रमाणे अमेरिकेच्या जनगणना विभागाकडे ‘पंच कार्ड’ प्रणाली उपलब्ध होती. आयबीएमने हे तंत्रज्ञान चोरलं, आणि नाझी जर्मनीला दिलं. यातूनच ‘इन्फर्मेशन टेक्नॉलॉजी’चा उदय झाला. या पंच कार्डमुळे एखाद्या परिसरात किती घरांमध्ये ज्यू राहतात, त्या घरांमध्ये किती सदस्य आहेत, त्यांचं वय काय, ते काय करतात अशी सगळी माहिती एका झटक्यात उपलब्ध होत होती.
या कार्डमध्ये माहिती भरण्यासाठीही आयबीएमनेच पुढाकार घेतला होता. आयबीएमने नेमलेल्या कर्मचाऱ्यांनी जनगणना केल्याप्रमाणे घरोघरी जात प्रत्येक व्यक्तीची माहिती (विशेषतः त्यांचा वर्ण आणि धर्म) घेतली.
यानंतर या सर्वांना अक्षरशः रस्त्यावर आणण्यासाठीची सर्व माहिती हिटलरकडे जमा झाली होती. आयबीएमने तयार केलेल्या विविध सॉफ्टवेअर्सच्या मदतीने ज्यू लोकांच्या नोकरीबाबत, आर्थिक परिस्थितीबाबत वेगवेगळे डेटाबेस तयार करण्यात आले. या डेटाबेसच्या मदतीने कंपन्यांना आपल्या कर्मचाऱ्यांपैकी केवळ ज्यू लोकांना लक्ष्य करणं सोपं गेलं. यासोबतच, ‘एक्सक्लुजन’ म्हणजेच ज्यू वगळता इतर लोकांना या कारवाईपासून दूर ठेवणं; आणि ‘कॉन्फिस्केशन’ म्हणजेच ज्यू लोकांची संपत्ती आणि मालमत्ता जप्त करणं हे सगळंही या डेटाबेसमुळं जलदगतीनं आणि एकाच वेळी मोठ्या प्रमाणात करता आलं.
पुढचा टप्पा होता ‘घेट्टोइझेशन’. ‘घेट्टो’ म्हणजे ज्यू वसाहती. कोणत्या परिसरात किती ज्यू राहत आहेत, या माहितीवरुन त्यांना वसाहतीत नेण्यासाठीची योजना आखणं नाझींना सोपं झालं. यानंतरचा टप्पा होता ‘डिपोर्टेशन’. ज्यू लोकांना घेट्टोंमधून गॅस चेंबरपर्यंत, वा ज्या ठिकाणी त्यांना मारण्यात येणार आहे त्या ठिकाणापर्यंत विशेष रेल्वे गाड्यांनी नेण्यात आलं होतं. यासाठी कोणत्या रेल्वेमध्ये किती जण असणार, ते कोण असणार ही सगळी माहिती पंचकार्डच्या मदतीने घेण्यात येत होती. तसेच, एका ट्रेनने चेंबरपर्यंत लोक पोहोचवल्यानंतर, दुसरी ट्रेन यायच्या आत तिथल्या मृतदेहांची विल्हेवाट लावली जाणं आवश्यक होतं. यासाठी आयबीएमने रेल्वेच्या वेळापत्रकासाठीही विशिष्ट सॉफ्टवेअर तयार केलं होतं.
ओरॅनाईनबर्गमध्ये असणाऱ्या विशेष ‘टी-बिल्डिंग’मध्ये हा सर्व डेटा ठेवण्यात आला होता. या डेटाला ठेवण्यासाठी आणि सर्व सॉफ्टवेअर्ससाठी आयबीएमने खास वेगळ्या प्रकारचे कम्प्युटर आणि मशीन्स बनवून घेतल्या होत्या. नाझींना आपली ही योजना पार पाडण्यासाठी कोणत्या गोष्टींची गरज आहे हे लक्षात घेऊन या मशीन्स बनवण्यात आल्या होत्या. एकंदरीत आपण काय करत आहोत, आणि त्याचा काय परिणाम होणार आहे हे माहिती असूनही आयबीएम हे सर्व करत होतं, असा आरोप ब्लॅक यांनी आपल्या पुस्तकात केला आहे.
मात्र आश्चर्याची बाब म्हणजे, हे पुस्तक प्रकाशित झाल्याच्या २० वर्षांनंतरही आयबीएमने यातील एकही गोष्ट अमान्य केली नाही, किंवा बदलण्यास सांगितले नाही. त्यामुळेच हे सगळं खरं असल्याचं स्पष्ट होतं, असं ब्लॅक म्हणतात.
ब्लॅक म्हणतात, की आयबीएमच्या हॉलरिथ मशीन्स या पंच कार्डशिवाय वापरणं अशक्य होतं. त्याकाळी एक पंच कार्ड हे एकाच वेळी वापरता येत होतं. त्यामुळे आयबीएम सातत्यानं पंच कार्डचा पुरवठा करत राहिलं. जर आयबीएमने पंच कार्डचा पुरवठा केला नसता, तर या सर्व मशीन्स गोळ्या नसलेल्या बंदुकांप्रमाणे निरुपयोगी ठरल्या असत्या.
आयबीएमने मदत केली नसती, तर हॉलोकॉस्ट टळला असता असं नाही. नरसंहार करणं हिटलरचं ध्येय होतंच. त्याने ते कसंही केलंच असतं. मात्र, आयबीएमच्या मदतीमुळे हे वेगात आणि मोठ्या प्रमाणात झालं. असं असलं, तरी आयबीएम कधीही ‘नाझीवादी’ वा अन्य कुठल्याही विचारसरणीला पाठिंबा देणारी नव्हती. हा सगळा केवळ व्यापाराचा भाग होता. लाखो लोकांचा जीव जाण्यासाठी केवळ वॉटसनची पैशांची हाव कारणीभूत होती.
आमचे इतर लेख वाचण्यासाठी आणि व्हिडीओ पाहण्यासाठी क्लिक करा : फेसबुक, युट्युब | Copyright © ThePostman.co.in | All Rights Reserved.